Եվրոպական միության Կայուն էներգիայի շաբաթն ավանդաբար կազմակերպվող և բարձր վարկանիշ ունեցող գործողությունների շարք է, որի նպատակն է մարդկանց իրազեկումը կլիմայի փոփոխության, էներգախնայողության, վերականգնվող էներգետիկայի և հարմարվողականության վերաբերյալ: Քաղաքների կողմից կազմակերպված միջոցառումները գրանցվում են ԵՄ Կայուն էներգիայի շաբաթվա պաշտոնական կայք-էջում և ապահովում Եվրոպական միության անդամ երկրների շրջանակում մեծ տեսանելիություն և անվճար գովազդային աջակցություն:
Երևանի քաղաքապետարանը ԵՄ կայուն էներգիայի շաբաթ միջոցառումների շրջանակում նախաձեռնել և կազմակերպել է ինտելեկտուալ և լուսանկարչական մրցույթներ, «Էներջի սիթի» խորագիրը կրող հաքաթոնը, «Աշակետները կլիմային համար», «Իրազեկ սերունդ՝ կայուն ապագա» միջոցառումները, «Կայուն տեխնոլոգիաներ» էքսպո-ցուցահանդեսը, ինչպես նաև իրականացվել է ոլորտային իրազեկման մեկամսյա արշավ:
Առաջին քայլերը՝ դեպի կանաչ երազանք
Կայուն էներգիայի շաբաթվա շրջանակում Երևանի քաղաքապետարանի կողմից կազմակերպվեց «Առաջին քայլերը՝ դեպի կանաչ երազանք» խորագիրը կրող խաղ-միջոցառումը:
Այս տարի միջոցառման էպիկենտրոնում հիմնականում նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների կրթության և զարգացման առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաներն էին և նրանց ներգրավումը թեմատիկ խաղերում:
Միջոցառման շրջանակում կազմակերպվել էր ուսուցողական խաղ-դաս՝ բնության և շրջակա միջավայրի վերաբերյալ: Խաղ-դասի առաջին հատվածում դպրոցահասակ աշակերտները երեխաների համար պատրաստել էին փոքրիկ ներկայացում՝ թափոնների տեսակավորման և վերամշակման կարևորության վերաբերյալ: Աշակերտները երեխաներին նվիրեցին նաև վերամշակված թափոններից պատրաստված ծաղիկներ, զարդեր, խաղալիքներ: Խաղ-դասի երկրորդ հատվածում երեխաների համար կազմակերպվել էր հանելուկ-վիկտորինա: Երկիր մոլորակին և մեզ շրջապատող աշխարհին առնչվող հանելուկներին պատասխանելով՝ երեխաները հավաքեցին մեծ դետալներով փազլ, որտեղ պատկերված էին Երկիր մոլորակը և այն պաշտպանող ու մաքուր պահող փոքրիկները:
Այդպիսով՝ նախադպրոցական տարիքի երեխաներն արեցին իրենց առաջին քայլերը՝ փորձելով ավելի լավ ճանաչել իրենց շրջապատող աշխարհը:
Միջոցառման բոլոր մասնակիցները ստացան մասնակցության վկայականներ և թեմատիկ նվերներ:
Հիշեցնենք, որ Կայուն էներգիայի շաբաթն ավանդաբար կազմակերպվող և բարձր վարկանիշ ունեցող գործողությունների շարք է, որի նպատակն է մարդկանց իրազեկումը կլիմայի փոփոխության, էներգախնայողության, վերականգնվող էներգետիկայի և հարմարվողականության վերաբերյալ: Կայուն էներգիայի շաբաթը համարվում է վերականգնվող էներգետիկային նվիրված ամենամասշտաբային միջոցառումը Եվրոպական միության անդամ և գործընկեր երկրների շարքում, որին արդեն հինգերորդ տարին է, ինչ միանում է Երևանի քաղաքապետարանը:
Իրազեկ սերունդ՝ կայուն ապագա
Երևանում անցկացվեց «Իրազեկ սերունդ՝ կայուն ապագա» խորագիրը կրող երկօրյա ուսուցողական միջոցառումը, որը կազմակերպվել էր Եվրոպական Միության «Կայուն էներգիայի շաբաթ» միջոցառումների շրջանակում:
Այս տարի Եվրոպական Միությունը Կայուն էներգիայի շաբաթվա օրեր է սահմանել սեպտեմբերի 26-ից 30-ն ընկած ժամանակահատվածը, որին արդեն 3-րդ տարին է, ինչ միանում է նաև Երևանի քաղաքապետարանը:
«Կայուն էներգիայի շաբաթ» միջոցառումը մեկնարկեց Երևան քաղաքի Մ․Նալբանդյանի անվան հ․33 հիմնական դպրոցում: Միջոցառման նպատակն էր աշակերտներին փոխանցել էներգախնայողության և էներգաարդյունավետության վերաբերյալ գիտելիքներ, ինչպես նաև էներգետիկ աուդիտի իրականացման արդի հմտություններ։
Միջոցառման շրջանակում ընտրվել էր երևանյան տասը դպրոցի 7-9-րդ դասարանների 50 աշակերտ: Օրակարգը հագեցած էր մի շարք ուսուցողական դասընթացներով և խաղ-մրցույթներով: Միջոցառման առաջին օրը աշակերտներին փոխանցվեց կլիմայի փոփոխության, էներգաարդյունավետության, էներգախնայողության, էներգետիկ աուդիտ իրականացնելու վերաբերյալ տեսական գիտելիքներ, անցկացվեց կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ բլից-հարցում, «Կանաչ այլկերպ» խաղ, արդյունքում, ամենաբարձր միավորներ հավաքած հինգ խումբն անցավ 2-րդ փուլ: Ձեռք բերված գիտելիքների և հմտությունների հիման վրա առաջին փուլը հաղթահարած աշակերտները սովորեցին, թե ինչպես կատարել էներգետիկ աուդիտ, ինչպես հակիրճ ներկայացնել առաջարկվող ծրագիրը, էներգետիկ գնահատման արդյունքները և առաջարկվող լուծումները: Առաջին փուլը հաղթահարծ դպրոցներն էին Երևանի հհ. 181, 63, 45, 33 հիմնական և 93 միջնակարգ դպրոցները: Աշակերտների հետ աշխատում էր սերտիֆիկացված էներգետիկ աուդիտորը, ով աշակերտներին մատչելի և հասանելի տարբերակով ներկայացրեց էներգետիկ ուսումնասիրություն անցկացնելու հնարավությունները:
Միջոցառման երկրորդ օրը` սեպտեմբերի 28-ին, Երևանի քաղաքապետարանում, աշակերտները պոստեր-պրեզենտացիայի միջոցով գնահատող հանձնաժողովին ներկայացրին իրենց կատարած աուդիտի արդյունքները, էներգախնայողությանն ու էներգաարդյունավետությանն ուղղված իրենց լուծումները, որոնց իրականացման դեպքում կկրճատվի դպրոցի էներգածախսը:
Հաղթող մասնակիցներին որոշելու նպատակով հրավիրվել էր գնահատող հանձնաժողով, իսկ գնահատումն իրականցվել է հետևյալ չափորոշիչներով`
. Խնդիրների վերհանում, թե ինչպես էր թիմը ներկայացնում դպրոցի «էներգետիկ» խնդիրները։
. Էներգետիկ վերլուծություն` իրականացված չափումները, վերլուծությունները, հաշվարկները։
. Լուծումներ, առաջարկություններ` Տեխնոլոգիական և ոչ տեխնոլոգիական լուծումները։
. Թիմային աշխատանք` Գնահատվում է արդյո՞ք թիմին հաջողվել է համագործակցել և աշխատել համատեղ:
Ըստ գնահատող հանձնաժողովի կողմից տրված գնահատականների՝ հաղթող ճանաչվեց «ՏԵՍԼԱ» թիմը (Երևանի հ. 181 հիմնական դպրոց):
Հաղթող թիմի բոլոր հինգ անդամներին շնորհվեց մրցանակ` հեծանիվներ, բոլոր մասնակիցներին տրվեցին մասնակցության վկայականներ և էկոնվերներ, իսկ ֆիզիկայի ուսուցիչներին տրվեցին շնորհակալագրեր:
«Կայուն տեխնոլոգիաներ» ցուցահանդես
Երևանի քաղաքապետարանի կողմից 2022 թվականին կազմակերպված «Կայուն էերգիայի շաբաթ»-ն ամփոփվեց «Կայուն տեխնոլոգիաներ» էքսպո-ցուցահանդեսով, որն անցկացվել է Դիանա Աբգարի անվան զբոսայգում:
Շուրջ 20 տաղավարում արևային համակարգեր, ջերմամեկուսիչ և ջրամեկուսիչ նյութեր, լուսադիոդային «լեդ» լուսատուներ արտադրող և տեղադրող ընկերությունները ներկայացրել են էներգաարդյունավետությանն ու էներգախնայողությանը միտված «խելացի» և «կանաչ» լուծումներով արտադրանքներ: Երևանի քաղաքապետարանն առանձին տաղավարում քաղաքացիներին ծանոթացրել է քաղաքում իրականացվող ոլորտային ծրագրերին: Ցուցահանդեսին մասնակցել են նաև Հակոբ Կոջոյանի անվան կրթահամալիրի սաները, ներկայացրել թեմատիկ նկարներ՝ մոլորակն առանց արտանետումների և վերականգնվող էներգիայով: Բնապահպանական թեմաներով ստեղծագործելու հանրավորություն են ունեցել նաև բոլոր ցանկացողները:
ԷՆԵՐՋԻ ՍԻԹԻ ՀԱՔԱԹՈՆ
Միջոցառումների ժամանակ ներկայացվեց քաղաքային իշխանության կողմից էներգախնայողության և վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտում իրականացված և իրականացման ընթացքում գտնվող ծրագրերի, դրանց բնապահպանական արդյունքների և մարդկանց կյանքի որակի բարելավմանն ուղղված գործողությունների վերաբերյալ հոլովակներ, ներկայացումներ: Քաղաքային կանաչ լուծումները, «կանաչ» տրանսպորտը, էներգախնայողությունը, վերականգնվող էներգիայի օգտագործումը, աղբի կառավարում և տեղեկատվական տեխնոլոգիաները «կանաչ» տնտեսության զարգացման գործիքներն են: Թիմերի բաժանված մասնակիցներն աշխատեցին հենց այս թեմաների շուրջ՝ առաջարկելու բարեփոխումների լավագույն և նորարարական լուծումներ:
Երևանի քաղաքապետարան էին հրավիրվել նորարարներ, բիզնես մտածողություն ունեցող կրեատիվ մարդիկ, ծրագրավորման և տվյալների վերլուծության հմտություններ ունեցող երիտասարդներ, ինժեներներ, երիտասարդ գիտնականներ:
Միջոցառումը տևեց 12 ժամ: Մասնակիցները բաժանվեցին 2-5 հոգուց բաղկացած թիմերի և սահմանված ժամանակահատվածում մշակեցին կլիմայական մարտահրավերի հետ կապված լուծումներ: Նախօրոք կազմված գնահատող հանձնաժողովի կողմից ընտրվեց 2 թիմ, որոնք մրցանակ ստացան 2 անվանակարգերում՝ «Լավագույն լուծում» և «Լավագույն նորարարական լուծում»: Ժյուրիի գնահատմամբ՝ «Լավագույն լուծումը» Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի թիմինն էր: Երիտասարդները մեկ նախագծով միանգամից 3 լուծում էին գտել՝ կլիմայական մարտահրավերին դիմակայելու, օդի աղտոտվածությունը նվազեցնելու և քաղաքի տրանսպորտային հոսքերը թեթևացնելու համար, իսկ «Լավագույն նորարարական լուծումը» Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի թիմի առաջարկն էր:
Հաղթողներին հանձնվեցին նաև պատվոգրեր: Էներգիայի շաբաթվա ընթացքում նախատեսվեց նաև միջոցառումներ անցկացնել դպրոցականների համար:
ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԸ ԿԼԻՄԱՅԻ ՀԱՄԱՐ
«Աշակերտները կլիմայի համար» խորագրով երկօրյա միջոցառումն անցկացվեց «ԵՄ-ն Երևանի համար. արևային համայնք» ծրագրի շրջանակում և Երևանի քաղաքապետարանի, ինչպես նաև արևային պանելներ արտադրող «Սոլարոն» ընկերության հետ համագործակցությամբ: Ծրագրին մասնակցեցին մայրաքաղաքի հանրակրթական դպրոցների 120 աշակերտներ: Պատանիները ծանոթացան կլիմայի փոփոխությանն ու առկա մարտահրավերներին, դրա կանխարգելմանն ուղղված միջոցառումներին, այդ թվում` վերականգնվող էներգիայի կիրառման կարևորությանն ու, մասնավորապես՝ արևային էներգիայի օգտագործմանը, տեղում ծանոթացան նաև արևային ֆոտովոլտային համակարգերի արտադրման գործընթացին:
Միջոցառման շրջանակում դպրոցականներին համառոտ ներկայացվեց «ԵՄ-ն Երևանի համար. արևային համայնք» ծրագիրը, որի շնորհիվ, 90 բազմաբնակարան շենքերի տանիքներին տեղադրելով արևային ֆոտովոլտային կայաններ, նվազում է շենքերի էներգետիկ սպառումը և դրա հետ փոխկապակցված ջերմոցային գազերի արտանետումները, ինչպես նաև շենքերը վերազինվում են ներշենքային և բակային լուսավորության համակարգերով, որոնք սնուցվում են անմիջապես արևի էներգիայով: Եվրոպական միության աջակցությամբ իրականացվող ծրագրի շահառու է մոտ 26000 բնակիչ, այդ թվում` երեխաներ:
«Աշակերտները կլիմայի համար» միջոցառման նպատակն էր նաև մեր փոքրիկ բնակիչներին իրազեկել կլիմայի փոփոխությունների և այս խնդրի լուծմանն ուղղված քաղաքային ծրագրերի մասին: Միջոցառման ընթացքում մասնակիցները նաև ստուգեցին իրենց գիտելիքները` լրացնելով հատուկ հարցաթերթեր: Առավել ակտիվ և բարձր միավորներ հավաքած մասնակիցներն արժանացան խրախուսական մրցանակների: